Liên hệ giữa quai bị và tinh hoàn

Quai bị và viêm tinh hoàn là hai bệnh hoàn toàn khác nhau, chắc hẳn không ai nghĩ hai bệnh này có mối liên hệ với nhau. Tuy nhiên trong thực tế, quai bị và viêm tinh hoàn lại có mối quan hệ mật thiết với nhau. Theo nghiên cứu thì quai bị là một trong những nguyên nhân chính dẫn đến các bệnh về tinh hoàn như teo tinh hoàn, viêm tinh hoàn. Vậy mối liên hệ giữa quai bị và tinh hoàn là gì?

Bệnh quai bị là bệnh lý cấp tính, toàn thân, do nhiễm virut dễ lây lan. Bệnh lý này thường mắc ở trẻ em, tuy nhiên có thể gặp ở những nam giới sau tuổi dậy thì. Bệnh quai bị có khả năng tự miễn dịch, những ai đã từng mắc bệnh hoặc đã được chủng ngừa thì sẽ sinh ra miễn dịch và ít khi gặp phải lần hai. Biểu hiện rõ nhất của bệnh đó là khi bị mắc quai bị, bệnh nhân có dấu hiệu sốt và sưng một hoặc cả hai bên tuyến mang tai (sưng hàm). Bệnh có thể gây ra viêm đồng thời ở các tuyến khác như: tuyến nước bọt, tủy, màng não, tuyến sinh dục (tinh hoàn hoặc buồng trứng…)  Một số trường hợp đặc biệt còn không thấy biểu hiện gì mà virut chỉ tấn công vào các tuyến khác.

Trong các biến chứng điển hình nhất của bệnh quai bị, ngoài viêm tuyến mang tai thì viêm tinh hoàn là những biến chứng thường gặp nhất, đặc biệt là những nam giới bị mắc sau tuổi dậy thì. Thông thường, bệnh quai bị ở trẻ nhỏ thường ít có biến chứng và ít ảnh hưởng đến khả năng sinh sản. Tuy nhiên sau độ tuổi dậy thì thì những biến chứng viêm tinh hoàn này có thể chiếm tới 20 – 35%. Những biến chứng viêm tinh hoàn sẽ xảy ra sau khi có biểu hiện viêm tuyến mang tai khoảng vài ngày, quá trình này có thể diễn ra từ từ ở phần lớn những nam giới này. Bệnh quai bị có thể xâm nhập và gây bệnh ở cả nam giới và nữ giới, nhưng ở nam giới được xác định là nguy hiểm và nhiều biến chứng hơn.

Sau khi bị mắc quai bị, nếu không phát hiện kịp thời, các vi khuẩn này sẽ tấn công vào các tế bào tinh hoàn hay còn gọi là tình trạng “chạy quai bị”, gây ra tình trạng teo tinh hoàn. Quá trình này sẽ diễn ra trong khoảng 1 – 6 tháng sau đợt viêm nhiễm cấp tính. Nó sẽ tác động trực tiếp và khiến cho quá trình sinh tinh giảm dần và có thể mất hẳn dẫn đến vô sinh, nếu trong trường hợp bị teo cả hai bên tinh hoàn sẽ dẫn đến vô sinh hoàn toàn.

Nếu nam giới đến độ tuổi trưởng thành mà bị mắc quai bị và có dẫn đến biến chứng viêm tinh hoàn, để giảm thiểu tác hại của di chứng tinh hoàn, có thể áp dụng các biện pháp điều trị như: nghỉ ngơi tại chỗ, chườm mát tinh hoàn, sử dụng thuốc kháng viêm. Trong một số trường hợp có thể sử dụng kháng sinh phổ rộng để ngăn chặn và điều trị.

Hiện nay, phòng ngừa quai bị đã được đưa vào trong danh sách những bệnh được tiêm vacxin phòng ngừa cho trẻ nhỏ. Chính vì vậy chủng ngừa quai bị được thực hiện khá dễ dàng. Tuy nhiên vẫn còn một số ít, nam giới bị mắc quai bị ở tuổi trưởng thành, ảnh hưởng rất lớn đến sức khỏe sinh sản của nam giới. Từ đây ta có thể nhận thấy mối liên hệ mật thiết giữa quai bị và tinh hoàn ở nam giới.